Cunsuriyadda baahday ee ka jirta Yurub ee ka dhanka ah dadka madow ayaa ku kalliftay dhalinyarada Soomaalida qaarkood ee ku nool qurbaha inay raadsadaan qaabab kale oo ay u shaqeystaan.
Zakaria Hirsi, ayaa muddo dheer shaqooyin ka raadinayay Sweden, balse markii dambe wuu ka quustay, oo Afrika ayuu noolal u raadsaday.
‘Waxaan ku soo barbaaray dalka Kenya, gaar ahaan caasimadda Nairobi, kaddib waxaan u guurnay Sweden, aniga oo 7 sano jir ah. Wakhtigaygii ugu badnaa waxaan ku qaatay qurbaha oo aan wax ku soo bartay. Xilligii aan waxbarashada ku jiray waxay ardayda soo galootiga ah ii sheegi jireen inay adagtahay in la helo shaqo, waxaanse go’aansaday in aan marka hore khibrad helo dibna ugu soo noqday dalka Kenya”,
“Muddo ayaan ku shaqo bartay Kenya, kaddibna Sweden ayaan ku laabtay si aan fursado shaqo uga helo. Waxaan bilaabay inaan codsado shaqooyin gaaraya ugu yaraan 300, isku day badan oo aan sameeyey waan ku guul daraystay, mudo afar bilood ah ayaan raadiyay dhibka meesha uu iga haysto, waxan xaqiiqsaday in nidaamka cunsirinimada Sweden uu cirka marayo, Soomaalida ayaa ku jirta booska labaad ee qowmiyadaha la cunsriyeeyo, Waxaan go’aansaday in aan baddelo habka aan codsiga u sameeyo, waxaana badelay emailka iyo magacagaa an ku codsado fursadaha shaqada aniga oo dareemay inay cunsurimo ku jirta habka loo soo xusho dadka ku guulaysta fursadahaas”. Sidaas waxaa BBC-da u sheegay Zakaria Xirsi oo ah wiil dhalinyaro ah oo ka soo dhex muuqday masraxyada sayladaha suuqyada adduunka.
Hay’ad ay Midowga Yurub leedahay oo xuquuqda aasaasiga qaabilsan ayaa sheegtay in dadka madow ay la kulmaan cunsuriyeen baahsan oo dhanka shaqaaleysiinta iyo guryaha ah.
Maadaama arrintaasi ay saameysay Zakaria, wuxuu u guuray Nigeria, wuxuuna billaabay inuu raadiyo qaabkii uu uga gudbi lahaa caqabadaha shaqo raadinta.
Wuxuu billaabay inuu adeeg ganacsi ka hirgeliyo qaaradda Afrika.
”Markii aan fahmay qaabka ay tiknolojiyadda u shaqeyso, waxaan fursad u helay inaan hirgeliyo shirkad aan aasaaskeeda lahaa, kana howlgalaysay dalka Nigeria, shanti bilood ee ugu horreysay waxaan shaqa geliyey oo dhismaha shirkadda ka shaqeynayay shaqaale kabadan boqol, waxayna noqotay shirkaddii mid heshay maalgashi gaaraya ilaa shan milyan oo dollor, shaqada ay qabanaysay shirkadan ayaa ahayd iibinta dhamaan adeegyada online-ka sida baabuurta, guryaha, moobilada. Barnaamijka ama App-ka oo magaciisa la yirahdo Everything ayaa noqday mid waxwalba lagu kala iibsan karo”.
Zakaria Xirsi fahankiisa ganacsiga qaarada Afrika ayaa sababtay in qaar kamid ah shirkadaha waaweyn ee caalamka u soo bandhigaan fursado shaqo oo badan
”Laba sanno ka hor waxaa ila soo xiriiray Truecaller, waa shirkad ka mid ah shirkadaha ugu waawayn dhinaca APP-ka lagu aqoonsado qofka ku soo waca xogtiisa, waxaa isticmaala 300 milyan oo qof aduunka, waxaana ka helay fursad, waxayna ii magacaabeen madaxa shirkadda ee dhanka Afrika, shaqadayda waa inaan macaamiisha shirkadda ee qaaradda Afrika sare u qaado aniga oo kaashanayo shirkadaha isgaarsiinta ee ka jira qaaradda.”ayuu sii raaciyay
“Waxaan sidoo kale rajaynayaa inaan hirgeliyo aalado casriga ah oo u gaar ah Afrikaanka, isla markaana ay soo saareen dad Afrikaan ah. Waxaan aad ugu faraxsanahay inaan qayb ka ahay, waxaana aad isugu dayayaa inaan sidoo kale ku xiro Soomaaliya, waxay ila tahay marka loo imaado habka isgaarsiinta, Soomaaliya ay ka mid tahay kuwa ugu fiican dunida waxaana ku dadaalayaa sidii aan ugu xiri lahaa shirkaddan aan u shaqeeyo Shirkadaha ka howgala gudaha soomaalida”
Zakariya ayaa dhiiri galiya dhalinyarada soomaliyeed, gaar ahaan kuwa ku nool dalalka reer galbeedka in ay ka faa’idaystaan labada fursadood ee ay haysataan, si ay qayb uga noqdaan dibu dhiska dalka soomaaliya.
Somaliska Götenborg
Xigasho/BBC Somaliy
Maansha alaah Zekeriye waa wiil caqli badan ilaahay haku xifdiyo . Waad dadaashay cunsurinimadiina wad ka guleysatey ee horay usoco Wllo. Waxan rajeynayaa in dhalinyaradu ay kugu deystaan o ay kafasideystan fursada wax barasho ee tala dalalka reer galbeedka . Si ay beri dalkooda wax ugu qabtaan una tusiyaan dadka ineey yihiin dad wax qabsankaro. Zekeriya guul baan ku rajeyn iyo horumar wacan ????????????????????????????????